Multiriem
De multiriem is een onderdeel waar nog wel eens
wat verwarring over bestaat. Hopelijk kan ik deze verwarring bij veel
mensen wegnemen met dit artikel.
Waaruit bestaat die verwarring dan vaak? Een motor kan meerdere riemen
hebben, en deze verschillende riemen willen nog wel eens door elkaar
gehaald worden.
Er is echter een wezenlijk verschil tussen de multiriem
en de distributieriem. Voor meer informatie over de
distributieriem verwijs ik jullie graag naar het
betreffende artikel elders op de
techniek & termen pagina's.
De distributieriem is een getande riem die vaak aan het zicht ontrokken
is door de distributiekappen en de nokkenassen aandrijft.
De multiriem is echter vaak wel goed zichtbaar en heeft ribben in de
lengterichting van de riem (Daarmee is dit dus geen getande riem).
Bovendien wordt er ook vaak een verkeerde benaming gebruikt.
Bij veel mensen staat de multiriem nog altijd bekend als de V-snaar.
De V-snaar is eigenlijk een oude benaming en kwam aan z'n naam door z'n
typische V-vorm. Lang zijn deze V-snaren inderdaad gebruikt als
aandrijving van de verschillende componenten van de motor, maar intussen
zijn deze riemen vervangen door de multiriem omdat er steeds meer en
zwaardere componenten aangedreven moesten worden.
Een multiriem is een doorlopende, brede riem die aan 1 kant glad is en aan de andere kant meerdere ribben in de lengterichting heeft. Op de gladde kant staat meestal ook tekst, waarmee de fabrikant en het type riem geïndentificeerd kan worden.
Voorbeeld van een multiriem met 6 ribben.
De code voor het type riem is vrij eenvoudig.
Als voorbeeld neem ik de riem van de bovenstaande foto. Hierop staat 6PK1018.
6PK betekend dat de riem is voorzien van 6 ribben. Zou de riem bijvoorbeeld 8 ribben hebben, zou er 8PK gestaan hebben, enz. De lengte van de riem is in dit geval 1018mm.
De multiriem wordt gebruikt voor de aandrijving van de verschillende
randapparatuur van de motor/auto.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan de dynamo, de waterpomp, de
stuurbekrachtiging, de aircopomp of zelfs een supercharger.
Deze worden aangedreven door de motor vanaf de krukaspoelie. Door
verschillende span en geleide rollen worden de riemen op spanning
gehouden en wordt voorkomen dat ze gaan slippen of klapperen.
De ribben op de binnenkant van de riemen zijn niet, zoals mensen soms denken, voor de geleiding bedoeld. Maar zijn er simpelweg om het wrijvingsoppervlak te vergroten. Hoe breder en meer ribben op de riem, hoe zwaarder deze belast kan worden.
Bovenstaande foto geeft een mooi beeld van hoe
ingewikkeld de multiriemen kunnen lopen en dat er meerdere riemen
gebruikt kunnen worden.
Het 4A-GZE motorblok in de foto is voorzien van veel randapparatuur
die allemaal aangedreven moeten worden vanaf de krukas poelie. De
bovenstaande motor gebruikt maar liefst 3 verschillende riemen om alles
aan te kunnen drijven!
De riemen gaan over het algemeen best lang mee, maar het is verstandig
ze tijdig te vervangen. De riemen kunnen uitdrogen of beschadigd raken.
Als de riem knapt of van de poelies af loopt zullen alle onderdelen die
door de riem aangedreven werden, geen aandrijving meer hebben. In het
geval van de waterpomp en de stuurbekrachtiging kan dat toch ineens
vervelende gevolgen hebben.
Dit zijn riemen die ik al een keer van mijn auto's af gehaald heb en
schoolvoorbeelden van wanneer je je riemen toch echt moet vervangen:
Een beschadigde en uitgedroogde multiriem.
Wanneer je een van deze dingen ziet, dan is het zeker tijd om de riemen
te vervangen.
Als je de riemen vervangt, dan moet je ze ook weer opnieuw opspannen.
Wanneer de riemen te los staan, heb je kans dat ze gaan slippen en de
poelies van de randapparatuur niet goed meedraaien. Maar de riemen mogen
ook niet te strak staan, omdat je dan de lagers van de randapparatuur
kunt beschadigen.
Bij het controleren van de juiste riemspanning moet je de riem op een bepaald punt een
opgegeven,
bepaalde hoeveelheid in kunnen drukken met een bepaalde kracht.
Dit kan voor elke riem en motor weer anders zijn, dus raadpleeg voor de juiste riemspanning de opgave van de motor fabrikant.